ارزیابی وضعیت منابع آب کشاورزی استان سیستان و بلوچستان براساس تحلیل swot و فرایند تحلیل شبکه ای (anp)

مهم¬ترین چالش ایران در بخش کشاورزی، کمبود آب و مدیریت غیر اصولی آن توسط کشاورزان است. بخش کشاورزی ایران با مصرف 93% آب قابل دسترسی کشور بزرگترین مصرف¬کننده آب می¬باشد. یکی از مشکلات اساسی مناطق خشک و نیمه¬خشک کشور، کمبود آب برای آبیاری محصولات کشاورزی و دیگر مصارف است. استان سیستان و بلوچستان یکی استان¬هایی است که جزء مناطق خشک ونیمه¬خشک کشور محسوب می¬شود که با مشکل کم¬آبی مواجه است، هدف پژوهش حاضر شناسایی مهمترین پتانسیل¬ها و محدودیت¬های منابع آب استان سیستان و بلوچستان و تدوین استراتژی¬ها و راهکارهای مناسب می¬باشد. بدین منظور از مدل تلفیقی swot و فرآیند تحلیل شبکه¬ای (anp) استفاده شده است. مدل شبکه¬ای ارائه شده در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیلswot از چهار سطح، هدف (بهترین استراتژی) در سطح اول، عوامل swot و زیر معیارهای swot به ترتیب در سطوح دوم و سوم و آخرین سطح از گزینه¬های استراتژی تشکیل شده است. جهت تعیین وز¬نهای عوامل swot بر اساس روش anp پرسشنامه ای به صورت مقایسه زوجی با مقیاس9 تایی طراحی و توسط 22 نفر از کارشناسان منابع آب و کشاورزی استان سیستان و بلوچستان تکمیل گردید. پس از آن داده¬های جمع آوری شده توسط نرم افزار super decision مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و استراتژی های so (تهاجمی) به عنوان بهترین استراتژی¬ها، جهت توسعه پایدار منابع آب کشاورزی استان سیستان و بلوچستان تعیین گردید. مطابق با این استراتژی¬ها منابع آب استان سیستان و بلوچستان نیازمند مدیریت هر چه بهتر، به کارگیری سیستم¬های هوشمند در مدیریت و بهره¬برداری از شبکه-های توزیع آب و چاه¬ها ، استفاده از سیستم¬های مدرن آبیاری و اصلاح الگوی کشت در هر یک از شهرستان¬ها و همچنین مدیریت آبهای ورودی و خروجی به استان است.